Główna » Wydarzenia

odc. 23 z cyklu „Tak było! ” Młyn w centrum Skoczowa.(16xfoto)

Nie wszyscy wiedzą, że w śródmieściu Skoczowa funkcjonował młyn zbożowy, który posiadał koncesję młynarską już od XIV w. nadaną przez Piastów Cieszyńskich. Trudno określić  jaką  miał wówczas konstrukcję i wygląd. Jedno jest pewne , że był zlokalizowany w części wschodniej terenu zajmowanego obecnie przez  

Zakład ” GT Poland”.  W latach 70. ub. wieku,  z uwagi na rozbudowę  znajdującego się w tym miejscu Zakładu „Rolsprzęt”, przekształconego w FSM Zakład nr 12, zamknięto fragment ulicy Ustrońskiej, przy której był zlokalizowany stary  skoczowski młyn. Dzięki jednak  znanemu skoczowskiemu fotografowi Leonowi Para, zachowały się zdjęcia  byłego fragmentu  drogi i nieistniejącego  już młyna, którego  właścicielem był  Max Berman . Skoczowski młyn został w roku 1969 rozebrany,  natomiast Młynówka napędzająca młyńskie urządzenia, zasypana. Ciekawostką  jest to, że  rzekę Młyńską (zw. Młynówką), która  miała swój początek w Wiśle Obłaźcu zbudowano już około 1770 roku aby móc wykorzystywać jej przepływ do celów gospodarczych i produkcyjnych. W latach 50. XX w. od Obłaźca do Skoczowa istniało na niej 20 progów piętrzących wodę wykorzystywaną do produkcji energii elektrycznej (łącznie produkowano 450KW), napędu urządzeń produkcyjnych i przetwórczych różnych małych firm i zakładów.   Z trasy przepływu  Młynówki   korzystało Nadleśnictwo,  ustrońska Kuźnia, młyny, tartaki , stolarnie-papiernia. Do dzisiaj wykorzystuje się również do celów rekreacyjnych  (staw kajakowy w Ustroniu). W  Nierodzimiu  z  Młynówki   korzystały : stolarnia Glogowszka (naprzeciw „Gazdówki”), młyn Alojzego Kozła,  tartak Józefa Kowali (obok obecnego sklepu spożywczego)  oraz  była cegielnia Białonia (obecnie teren „Mokate). W Harbutowicach  korzystały tartaki: p.Adama Kowali ( obecnie cz. terenu Spółdzielni 1 Maja) i tartak N. Meisela później  A. Poloka ( część obecnego terenu NZOZ „Alfa”). W dalszym biegu Młynówka płynęła od strony Harbutowic wzdłuż tylnych ogrodzeń zabudowań domów zlokalizowanych obecnie przy ul.Wiślańskiej i dalej bezpośrednio obok ogrodzenia znanej wili Gustawa Morcinka, przez  plac firmy „Stal-Bud” aby zasilać wodą byłą fabrykę sukna, którą przekształcono po II wojnie na Przetwórnię Warzyw i  Owoców zwaną Kapuściarnią.  Dalszy jej bieg wytyczono od „Kapuściarni” prostopadle  pod ul. Ustrońską (obecnie Wiślańską), za którą część wód skierowano do rz. Wisły, zaś część wody skierowano w koryto Młynówki dalej biegnącej wzdłuż odcinka  teraźniejszych zabudowań  ul. Ciężarowej,  pod tory kolejowe (obok przejazdu), obecnego skate parku, MPEC, do byłego skoczowskiego młyna Bermana. Młynówka przepływając przez byłe tereny Betoniarni -Jenkner obecnie teren Skoczowskiej Mleczarni,  kończyła swój bieg w rzece Bładnicy. Niestety w Skoczowie nie ma już śladu przebiegu dawnego koryta Młynówki, której wody  wykorzystywano  jako tanią, ekologiczną energię  do napędu turbin, prądownic oraz urządzeń produkcyjno- przetwórczych. Szkoda, bo byłaby to znakomita  infrastrukturalna ścieżka  pokazywania sposobów wykorzystywania sił natury dla potrzeb człowieka!

WalOr.                   foto: Leon Para arch. TMS + arch. prywatne.

.