CHÓR GLORIA Historia Chóru Mieszanego

Główna » Historia Chóru Mieszanego

Historia Chóru Mieszanego

Śpiew i muzyka towarzyszą ludowi ewangelickiemu od pierwszych dni Reformacji zapoczątkowanej wystąpieniem Marcina Lutra w Wittenberdze w 1517 roku. Przy każdej parafii ewangelickiej był utworzony etat kantora, który miał na celu nie tylko grę na organach podczas nabożeństwa, ale także prowadzenie chórów i orkiestr, które nierzadko osiągały bardzo wysoki poziom artystyczny. Przykładem może być tutaj Jan Sebastian Bach, który jako kantor parafii św. Tomasza w Lipsku, potrafił stworzyć doskonały chór kościelny, znany w całej okolicy. Zapoczątkowany chóralny śpiew w niemieckich kościołach przełożył się także w rzeczywistość powstawania chórów w póżniejszych okresach dziejów różnych parafii także i w Polsce. Historia oraz okoliczności powstania ewangelickiego chóru przy parafii św. Trójcy w Skoczowie osnute są mgłą tajemnicy. Pierwsze wzmianki o jego istnieniu pochodzą z roku 1912 /[1] i wiążą się z przyjściem do pracy w skoczowskiej parafii ks. Józefa Gabrysia z Drogomyśla. Następna, wzmianka pochodzi z roku 1916 i jest umieszczona w „Roczniku ewangelickim 1925”./[2] W owych latach była to jednak praca chórowa bardzo niesystematyczna. Wiązała się bardziej z potrzebą chwili, gdy kilka osób spotykało się, aby wyćwiczyć jakąś pieśń i zaśpiewać w konkretnej sytuacji, np. w Święta Bożego Narodzenia, Wielki Piątek czy tzw. „dożynki”- czyli Święto Żniw.

Jan Cieślar

Systematyczna jednak chórowa praca rozpoczęła się po I wojnie światowej w roku 1919 i tę datę przyjmuje się jako datę powstania chóru kościelnego przy Parafii Ewangelicko-Augsburskiej św. Trójcy w Skoczowie. Liczył on początkowo około 20 śpiewaków, a próby odbywały się po niedzielnych nabożeństwach. Była to jedyna okazja, aby zebrać wszystkich członków chóru na próbę. W tym czasie proboszczem Parafii był nadal ks. Józef Gabryś, wielki miłośnik śpiewu chóralnego zaś pierwszym dyrygentem nauczyciel Jan Cieślar ze Skoczowa. Od tej pory śpiew chórowy rozbrzmiewał w ewangelickim kościele przy okazji przeżywania wielu świąt i uroczystości. W każdą niedzielę grupa chórzystów zajmowała także miejsca obok organ, śpiewając sekwencje liturgiczne przeznaczone dla zboru.

Adam Podżorny

Drugim z kolei dyrygentem został Adam Podżorny. Pod jego kierownictwem chór stale się rozrastał, przybywało wielu nowych członków i w roku 1930 liczył około 60 stałych śpiewaków. Był on najliczniejszym chórem ewangelickim w polskiej części Śląska Cieszyńskiego. Działał w ramach Związku Polskiej Młodzieży Ewangelickiej. Był to okres bardzo owocnej pracy chóru. Funkcję prezesa chóru pełnił inż. Buzek, który prawdopodobnie był pierwszym prezesem skoczowskiego zespołu. Pod jego kierownictwem zarysował się wielki zapał dla śpiewu wśród młodzieży, a także duże przywiązanie do swojego Kościoła. Należy podkreślić, że młodzież chórowa podjęła się w tym okresie trudu zbiórki domowej na rzecz elektryfikacji kościoła oraz budynku parafialnego. Z zebranych funduszy wykonano instalację w obu obiektach, którą wykonał elektryk Kurcius /[3] ze Skoczowa.

W okresie przedwojennym chórem dyrygował Gustaw Wojnar, a w latach 1934-39 Józef Raszka, który zginął w obozie koncentracyjnym Mauthausen. Śpiew chóru zamilkł na lata hitlerowskiej okupacji, po czym już w 1945 r. , chór reaktywował działalność . Najpierw jako sekcja ZPME, a po jego rozwiązaniu w 1949 roku jako samodzielny pion pracy parafialnej.

Pierwszym powojennym dyrygentem został Paweł Sztwiertnia, który z wielkim zapałem odbudował jego poziom artystyczny. W roku 1948 urządzono na plebani salę chórową, gdzie odbywały się próby oraz inne uroczystości towarzyszące. Z protokołu sprawozdawczego zebrania Rady Parafialnej z 1951 roku wynika, że na terenie skoczowskiej parafii działały w tym okresie cztery chóry kościelne. Natomiast w 1954 roku jest wzmianka o istnieniu także oktetu męskiego i chóru żeńskiego. Okres prowadzenia chórów przez dyrygenta Pawła Sztwiertni , był trudnym okresem zważywszy powojenny układ polityczny w kraju. Skoczowskie parafialne chóry jednak istniały i nadal aktywnie uczestniczyły w życiu kościelnym a także i społecznym. Skoczowski chór także czynnie uczestniczył w takich akcjach jak zbiórka funduszy na odbudowę zniszczonej stolicy czy zbiórkę funduszy na elektryfikację czy paczki dla biednych dzieci.

Następnym dyrygentem chóru był w latach 1966-1967 Paweł Kisza, a po nim pałeczkę przejął Adolf Wentruba – utalentowany absolwent Szkoły Muzycznej. Opiekę duszpasterską nad chórem oficjalnie od 1969 roku powierzono ks. Andrzejowi Czyżowi. Ósmym z kolei dyrygentem został Edward Plinta, który był wcześniej dyrygentem w Jaworzu. Po przeprowadzeniu do Skoczowa podjął się pracy dyrygenckiej z chórem mieszanym. Pracował z chórem tylko 3 lata.

Paweł Kisza Adolf Wentruba Edward Plinta

Jerzy Retka

W 1973 roku dyrygenturę objął mgr Jerzy Retka, który z chórem pracował do 1982 roku. Na okres jego pracy przypadał rozwój chóru i podniesienie poziomu artystycznego. On to również doprowadził w 1980 roku do powstania chóru męskiego w Skoczowie . Tworzą go do dnia dzisiejszego członkowie chóru mieszanego. W latach 1972-1975 został wybudowany obok plebani na miejscu dawnego budynku gospodarczego, nowy dom katechetyczny w którym odbywały się próby chórów. Przy wznoszeniu domu wielki wkład mieli także chórzyści. Oni również wiele godzin przepracowali społecznie przy generalnym remoncie kościoła w latach 1980 -82. Dyrygent Retka, obok talentu muzycznego posiadał również talent organizacyjny. Za jego kadencji dzięki staraniom opiekuna chóru nawiązane zostały liczne kontakty z parafiami w diasporze i z współwyznawcami w byłej NRD. Prezesami w tym czasie byli: Brunon Rusin oraz Gustaw Hojdysz.

Dyrygentem chóru mieszanego i męskiego od 1982 r. do 01.09.2017 był mgr Bolesław Noga – pierwszy dyrygent z wyższym wykształceniem muzycznym, syn ks. Jana Nogi proboszcza skoczowskiej parafii w latach 1959-1986. W pracach organizacyjnych wspomagali go prezesi: Roman Pszczółka i Leszek Hławiczka. Od roku 1992 r. do dziś funkcję prezesa chórów sprawuje Władysław (Walter) Orawski. Okres ten charakteryzuje się bardzo dynamicznym rozwojem chóru.

Wcześniejsze nawiązane kontakty z małymi parafiami, szczególnie na Mazurach są nadal kontynuowane. Dzięki staraniom proboszcza ks. Andrzeja Czyża, który pełnił nieprzerwanie funkcję opiekuna chóru od 1969 do 2002 roku, nawiązano również kontakty ze współwyznawcami na Zachodzie Europy w wyniku, których chór miał okazję do licznych wyjazdów, gdzie mógł zaprezentować swój repertuar. Chór dał wiele koncertów w Niemczech, Holandii i Austrii nawiązując w ten sposób bliższe znajomości z chórami i parafiami. W ramach rewizyty w Skoczowie gościły niektóre zespoły i chóry oraz grupy parafialne z wymienionych krajów. Na pierwszy tourne chór wyjechał w 1984 roku do Norymbergii, Landshut i Monachium, a po nim były następne. Za granicą chór jest szczególnie gorąco witany, gdy występuje w swych regionalnych cieszyńskich strojach ludowych.

Oprócz pieśni religijnych chór posiada w repertuarze również pieśni ludowe, które śpiewane są przy różnych okazjach np. w czasie oficjalnych wizyt u merów oraz burmistrzów odwiedzanych miast, a także podczas okazjonalnych spotkań. Chór poprzez swoją służbę i działalność daje przykład jak można społecznie służyć nie tylko Kościołowi ale także dla dobra swojego miasta, regionu i kraju.

W 1993 roku chór zaadoptował i z własnych środków wyposażył dla swoich potrzeb salę wraz z zapleczem kuchennym, która znajduje się w budynku dawnej szkoły ewangelickiej. W sali można zobaczyć szereg zdjęć, dyplomów, pucharów itp , które są dokumentacją działalności chóru na przestrzeni minionych lat. Prowadzona jest także kronika chórowa, w której odnotowuje się ważniejsze wydarzenia z działalności. Obecnie kronika obejmuje już pięć opasłych tomów.

Chór posiada również dobre kontakty ekumeniczne z kilkoma chórami katolickimi oraz chórem adwentystów w Skoczowie. Śpiewu skoczowskiego Chóru „Gloria” wysłuchał także papież Jan Paweł II podczas ekumenicznej modlitwy, która odbyła się w dniu 22 maja 1995r. w kościele ewangelickim w Skoczowie. W oczekiwaniu na Jego przybycie chór dał godzinny koncert, który był także transmitowany przez radio oraz TVP oraz telewizje zagraniczne.

W 2007 roku za dotychczasową aktywną działalność na rzecz środowiska i regionu, Chór „Gloria” został odznaczony i wyróżniony Złotą Odznaką Honorową „Za Zasługi Dla Województwa Śląskiego”.

Oprócz śpiewania chórzyści często organizują wycieczki, spotkania, imprezy etc. Wspólny śpiew przyciąga do pracy w chórze tych, którzy chcą służyć Bogu i jego Kościołowi. Staramy się kontynuować tradycje śpiewacze naszych przodków, niejednokrotnie trudem godząc obowiązki chórowe z zawodowymi oraz rodzinnymi. Z uwagi na rezygnację dotychczasowego dyrygenta chóru mieszanego i męskiego Bolesława Nogi, z dniem 1 września 2017 dyrygencką pałeczkę chóru mieszanego przejęła mgr Gabriela Targosz, natomiast chór męski z braku następcy po 37 latach służby śpiewu zawiesił swoją działalność.

Oprócz chóru mieszanego od 1980 roku działa w parafii założony przez mgr. Jerzego Retkę chór męski. Więcej na temat chóru męskiego można przeczytać TUTAJ.

Piętnaście lat później w grudniu 1995 roku z inicjatywy pastorowej Anieli Czyż powstał chór żeński, który prowadziła do czerwca 2002 roku. Więcej na temat chóru żeńskiego można przeczytać TUTAJ.

Wszystkie chóry”Gloria”: mieszany, męski oraz żeński współtworzyły nagrania płytowe, które zostały wydane na przestrzeni lat:

1992 „Ojcze Nasz”, 1994 „Ojcze Wysłuchaj”, 1998 „Ojcze Błogosław” (później w wersji CD), oraz 1999 „Ojcze Prowadź” (także w wersji CD). w 2009 roku nagrano kolejną płytę „Do Ciebie Boże” , którą wydano z okazji jubileuszu 90-lecia chóru mieszanego „Gloria”. W 2014 roku z okazji 95 lecia wydano kolejną płytę CD pt. „Dziękujmy Bogu wraz” zawierającą 16 pieśni chóru mieszanego „Gloria”.